Imię
Paulina
Grupa rekonstrukcyjna
Stowarzyszenie „Zachód 1944”
Nazwa sylwetki
Ochotniczka PSK (Pomocnicza Służba Kobiet) w PSZ (Polskich Siłach Zbrojnych) na Zachodzie – ćwiczenia w Szkocji
Datowanie
1943
Region
Szkocja
Wyposażenie
Buty ATS, koszulę służbową ATS – koloru khaki, krawat ATS – koloru oliwkowego, bluza służbowa wz. 41 – koloru oliwkowego, pas – koloru oliwkowego, hełm brytyjski MK II, karabin Lee Enfield No1 MK III, maska p.gazową Mk IV, w torpie na maskę Mk VI.
Krótki opis historyczny
Ochotniczki z 316 Kompanii Transportowej były członkiniami Pomocniczej Służby Kobiet (w skrócie PSK) w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie (w skrócie PSZ na Zachodzie). Pomocnicza Służba Kobiet była formacją wyjątkową, jeśli chodzi o całą Historię Wojska Polskiego, głównie ze względu na swój rozmiar jak i szeroki zakres służb pełnionych przez jej członkinie. PSK w okresie największej liczebności skupiała w swoich szeregach ok. 7 tysięcy ochotniczek – stan na 1 lipca 1945r. Stan ten w czasie trwania wojny się zmieniał np. z powodu nowych zaciągów, chorób, działań wojennych czy przejścia do cywila – zwykle przekraczał on 4 tysiące osób w czynnej służbie. Pomocnicza Służba Kobiet powstała jeszcze na terenie Związku Radzieckiego, podczas formowania się Polskiej Armii w ośrodkach tzw. zbornych, do których zgłaszali się polscy żołnierze wypuszczeni z łagrów, gułagów, więzień i zsyłek na Syberię, po „amnestii” w 1941 roku. Największymi i najważniejszymi punktami zbornymi były ośrodki wojskowe o nazwach wywodzących się od miejscowości w których powstały: Buzułuk, Tatiszczewo i Tockoje. Początkowo władze rosyjskie nie chciały zgodzić się na włączenie kobiet do Armii, ale generał Władysław Anders, który został dowódcą tworzącego się Wojska Polskiego, powołał się na Polską Ustawę z 9 kwietnia 1938 roku, „O powszechnym obowiązku wojskowym”, która zezwalała w czasie zagrożenia wolności kraju na zgłaszanie się ochotniczo również kobiet i młodzieży szkolnej, która ukończyła 17 rok życia, dzięki temu kobiety, które tłumnie zgłaszały się do punktów, mogły zostać wpisane na listy. Początkowo osoby zgłaszające się do wojskowych służb kobiecych – podejmowały każdą pracę, do której były potrzebne w danym momencie – służba zdrowia, administracji, oświaty, służba wartownicza. Dopiero w 1942 roku rozkazem Dowódcy Armii Polskiej unormowano warunki przyjmowania kobiet do służby, oraz przyjęto podział na kompanie, plutony i drużyny. Powstał też Ośrodek Zapasowy PSK na czele z Inspektorką PSK, a kadrę w pierwszym okresie istnienia PSK pełniły kobiety, które miały już przeszkolenie wojskowe i wywodziły się z przedwojennych organizacji paramilitarnych takich jak np. Przysposobienie Wojskowe Kobiet, Związek Harcerstwa Polskiego, Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” i wiele innych. Ochotniczki, które zgłaszały się do PSK otrzymywały ogólno-wojskowe przeszkolenie unitarne, między innymi: musztra, regulamin służby wewnętrznej, nauka o broni, sanitarne – po czym przydzielane były do tworzących się jednostek, gdzie następowało ich dalsze, już bardziej specjalistyczne szkolenie. Pod koniec marca 1942 roku część PSK została ewakuowana na teren Bliskiego Wschodu razem z pierwszym transportem jednostek wojskowych. Druga (i ostatnia) ewakuacja miała miejsce w sierpniu 1942 roku. Powodem ewakuacji z terenów rosyjskich były złe warunki bytowania, ciągle zmniejszane racje żywnościowe dla żołnierzy, których było coraz więcej oraz zbyt mała ilość leków i środków czystości. W sierpniu 1942 roku wyszedł rozkaz o „Organizacji Pomocniczej Wojskowej Służby Kobiet”, który określał status ochotniczek jako żołnierzy służby czynnej oraz obowiązujące je stopnie i odznaki, kwestie organizacyjne i dyscyplinarne. Tu odbywały sie też dalsze kursy dla ochotniczek PSK, np. samochodowe, oświatowe, sanitarne oraz dla aktualnej i przyszłej kadry. Część ochotniczek w 1943 roku trafiła na szkolenie wojskowe do Szkocji. Tam na wydmach odbyły ćwiczenia z bronią w ręku, podczas których Telewizja British Pathé nakręciła propagandowy film o kobietach w PSK.
